نادان همه جا با همه کس آمیزد
چون غرقه به هر چه دید دست آویزد
با مردم زشت نام همراه مباش
کز صحبت دیگدان سیاهی خیزد
نادان همه جا با همه کس آمیزد
چون غرقه به هر چه دید دست آویزد
با مردم زشت نام همراه مباش
کز صحبت دیگدان سیاهی خیزد
«دل دوستان آزردن، مراد دشمنان برآوردن است.»
سعدی
عالم ناپرهیزگار کور مشعله دار است
_گلستان، باب هشتم، در آداب صحبت
سعدیا! چون تو کجا نادره گفتاری هست؟ | یا چو شیرین سخنت نخل شکرباری هست؟ | |
یا چو بستان و گلستان تو گلزاری هست؟ | هیچم ار نیست، تمنای توام باری هست | |
مشنو ای دوست! که غیر از تو مرا یاری هست | یا شب و روز بجز فکر توام کاری هست » |
لطف گفتار تو شد دام ره مرغ هوس | به هوس بال زد و گشت گرفتار قفس | |
پایبند تو ندارد سر دمسازی کس | موسی اینجا بنهد رخت به امید قبس | |
« به کمند سر زلفت نه من افتادم و بس | که به هر حلقهی زلف تو گرفتاری هست » |
بیگلستان تو در دست بجز خاری نیست | به ز گفتار تو بیشائبه گفتاری نیست | |
فارغ از جلوهی حسنت در و دیواری نیست | ای که در دار ادب غیر تو دیاری نیست! | |
« گر بگویم که مرا با تو سر و کاری نیست | در و دیوار گواهی بدهد کاری هست » |
دل ز باغ سخنت ورد کرامت بوید | پیرو مسلک تو راه سلامت پوید | |
دولت نام توحاشا که تمامت جوید | کب گفتار تو دامان قیامت شوید | |
« هرکه عیبم کند از عشق و ملامت گوید | تا ندیده است تو را، بر منش انکاری هست » |
روز نبود که به وصف تو سخن سر نکنم | شب نباشد که ثنای تو مکرر نکنم | |
منکر فضل تو را نهی ز منکر نکنم | نزد اعمی صفت مهر منور نکنم | |
« صبر بر جور رقیبت چه کنم گر نکنم؟ | همه دانند که در صحبت گل خاری هست » |
هرکه را عشق نباشد، نتوان زنده شمرد | وآن که جانش ز محبت اثری یافت، نمرد | |
تربت پارس، چو جان جسم تو در سینه فشرد | لیک در خاک وطن آتش عشقت نفسرد | |
« باد، خاکی ز مقام تو بیاورد و ببرد | آب هر طیب که در طبلهی عطاری هست » |
سعدیا! نیست به کاشانهی دل غیر تو کس | تا نفس هست، به یاد تو برآریم نفس | |
ما بجز حشمت و جاه تو نداریم هوس | ای دم گرم تو آتش زده در ناکس و کس!
محمد تقی بهار |
مکن نماز بر آن هیچ کس که هیچ نکرد
که عمر در سر تحصیل مال کرد و نخورد
.
مال از بهر آسايش عمر است نه عمر از بهر گرد كردن مال.
عاقلي را پرسيدند: نيك بخت كيست و بدبختي چيست؟
گفت: نيك بخت آنكه خورد و كشت، و بدبخت آنكه مرد و هشت.
_گلستان